|
KALENDARIUM WYDARZEŃ W 2020 ROKU |
|
|
|
|
|
Narodowe Siły Zbrojne były jedyną niezależną politycznie, materialnie i ideologicznie organizacją polityczno-wojskową w polskim podziemiu zbrojnym. Za datę powstania NSZ, w wyniku scalenia Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy i części Narodowej Organizacji Wojskowej, która nie podporządkowała się umowie scaleniowej z AK przyjmuje się 20 września 1942, gdyż tego dnia pierwszy komendant główny NSZ, płk Ignacy Oziewicz wydał rozkaz nr 1/42, w którym zawiadamiał o objęciu powyższej funkcji. NSZ należały do największych organizacji konspiracyjnych w okupowanej Polsce, która w kwietniu 1944 roku, kiedy nastąpił rozłam na NSZ scalone z Armią Krajową (NSZ-AK) i NSZ samodzielne (NSZ-ZJ), liczyła ok. 90 tys. żołnierzy. W Powstaniu Warszawskim wzięło udział 5 tys. żołnierzy NSZ. Największą jednostką partyzancką NSZ była utworzona na Kielecczyźnie 11 sierpnia 1944 r. Brygada Świętokrzyska, licząca w szczytowym okresie blisko 1,5 tys. żołnierzy, której dowódca płk Antoni Szacki po latach pisał: "Polska Ludowa kopała nam groby, otwierała nowe więzienia, stawiała szubienice, ziejąc nienawiścią i chęcią zemsty nad każdym członkiem - żołnierzem Brygady Świętokrzyskiej". Po rozwiązaniu Armii Krajowej część NSZ weszła w skład Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, a samodzielne regularne formacje NSZ istniały do 1946 roku biorąc idział w tzw. powstaniu antykomunistycznym, walcząc z przeważającymi siłami UB i KBW, które od zakończenia wojny z Niemcami były wspomagane przez regularne oddziały Wojska Polskiego i sowieckie pułki NKWD. Symbolicznym zakończeniem działań i kresem NSZ-ZJ było aresztowanie 15 lutego 1947 r. ppłk. NSZ Stanisława Kasznicy, ostatniego komendanta NSZ, który na mocy wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z dnia 2 marca 1948 został razem z komendantem Okręgu I Pomorskiego NSZ kpt. NSZ Lechem Neymanem stracony w wiezieniu mokotowskim 12 maja 1948 roku. Postanowieniem z 30 września 1992 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego uznał komunistyczny wyrok na ppłk. NSZ Stanisława Kasznicę za nieważny i uznał, że prowadził on działalność, której celem była walka o suwerenną i niepodległą Polskę. W stosunku do kpt. NSZ Lecha Neymana sądowe postanowienie o podobnej treści zapadło dopiero 3 lutego 2005 roku. Członkiem Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy, żołnierzem Narodowych Sił Zbrojnych, żołnierzem Pułku NSZ im. Władysława Sikorskiego walczącym w Powstaniu Warszawskim jest gen. bryg. Jan Podhorski, ps. "Zygzak". Obchody rocznicowe powstania Narodowych Sił Zbrojnych nie znalazły się w opracowanym w Gabinecie Wojewody Wielkopolskiego "Kalendarium uroczystości państwowych oraz uroczystości kombatanckich, związanych z wydarzeniami historycznymi w 2020 roku", jak dzieje się to chociażby z co rok obchodzoną niespełna miesiąc później z udziałem Wojewody Wielkopolskiego jako współorganizatorem państwowych obchodów rocznicą powstania Batalionów Chłopskich, a przecież zarówno Stanisław Kasznica, jak i urodzony w Poznaniu Lech Neyman to mieszkańcy przedwojennego Poznania i absolwenci prawa Uniwersytetu Poznańskiego, już w wolnej Polsce odznaczeni przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżami Wielkimi Orderu Odrodzenia Polski. To tutaj mieszka wywodzący się z Narodowych Sił Zbrojnych Generał Jan Podhorski. Zatem nie kto inny, jak ów blisko stuletni członek Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, także członek honorowy naszego stowarzyszenia, stał się centralną postacią zorganizowanej oddolnie w Poznaniu w sobotę 19 września 2020 roku uroczystości patriotyczno-religijnej poświęconej 78. rocznicy powstania Narodowych Sił Zbrojnych, na której nie mogło zabraknąć oficerów, członków naszego stowarzyszenia, na czele z prezesem płk. Jacentym Góralem, wiceprezesem mjr. Jackiem Behrendtem i ppor. Przemysławem Sytkiem. Rozpoczęła je Msza św. odprawiona w kościele pw. Najświętszego Zbawiciela przez ks. kan. Leonarda Polocha, poprzedzona odczytaniem Apelu Pamięci. Po Mszy św. duszpasterz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w rozmowie z generałem Podhorskim, życzył mu wielu łask Bożych oraz nieustającej opieki Matki Boskiej, Bożej Rodzicielki. Wiceprezes naszego stowarzyszenia mjr Jacek Behrendt, będący także od grudnia 2017 roku wiceprezesem Wielkopolskiego Stowarzyszenia Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych wraz ze skarbnikiem tegoż stowarzyszenia Anną Tasiemską przyłączyli się do tych życzeń obdarowując Pana Generała wiązanką kwiatów. Uroczystość kontynuowana w krużgankach kościoła oo. Dominikanów poprzedziła odmówiona przez wszystkich przybyłych Modlitwa żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych. Pod tablicą upamiętniającą zamordowanych 12 maja 1948 roku ostatnich dowódców Narodowych Sił Zbrojnych prezes Wielkopolskiego Stowarzyszenia Upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych Maciej Wiśniewski zwrócił się do Pana Generała z prośbą o zabranie głosu, który po zakończeniu przemówienia nagrodzonego brawami jako pierwszy złożył kwiaty i postawił zapalone znicze, oddając wojskowy honor swoim dowódcom. Krótką historię struktur Narodowych Sił Zbrojnych na terenie Wielkopolski przedstawił znawca tej tematyki dr Rafał Sierchuła z IPN Oddział w Poznaniu, po czym pozostałe delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze. Kwiaty złożono także pod tablicą upamiętniającą naszych Rodaków pomordowanych w latach 1921-1939 przez Sowietów, którą za sprawą Społecznego Komitetu, w skład którego wchodziło także nasze stowarzyszenie, została ona ufundowana i uroczyście odsłonięta 24 września 2017 roku, w nawiązaniu do ówczesnych obchodów 80. rocznicy tzw. "Operacji Polskiej" zapoczątkowanej w 1937 roku i realizowanej przez NKWD.
|
|
